در طراحي كليه فرآيندهاي مختلف صنعتي كه هدف، كسب ارزش افزوده از طريق تبديل شيميايي مواد اوليه به محصولات مي باشد كه اغلب مرحله تغيير شيميايي نبض فرآيند محسوب مي شود و اين مرحله اي است كه فرآيند را از لحاظ اقتصادي توجيه يا رد مي كند. اين مرحله تغيير شيميايي در دستگاهي به نام راكتور انجام مي شود. راكتور به عنوان قلب هر فرآيند شيميايي وظيفه تبديل و تغيير مواد اوليه به محصولات را دارد و برحسب طراحي راكتور براي فرآيند خاص، شرايط خوراك ورودي به راكتور متفاوت مي باشد. به عبارت ديگر مواد اوليه، نياز به تغيير و تحولات فيزيكي (بعضاً شيميايي محدود) دارند تا جهت انجام واكنش در داخل راكتور آماده شوند، ممكن است محصولات توليد شده به همراه مواد اوليه تبديل نشده از راكتور خارج شوند. در اينصورت در ادامه از واحدهاي جداسازي استفاده مي شود تا بتوان محصول را با خلوص بالاتر بدست آورد.
طرح بالا شمايي كلي از راكتور است كه در آن دو نوع ماده اوليه A و B پس از عبور از مراحل آماده سازي به راكتور وارد مي شوند و خروجي از راكتور در سه مرحله جداگانه، جداسازي مي شوند. در نتيجه تمام ناخالصي هاي گازي، مايع و يا جامد با عبور از مراحل تصفيه و جداسازي از سيستم خارج مي شوند. بايد توجه داشت كه در طراحي يك راكتور، هدف همواره توليد حداكثر محصول مطلوب و حداقل محصول نامطلوب است تا مخارج جداسازي را به حداقل برسانيم. به عبارت ديگر اگر درصد تبديل و بازده يك راكتور پايين باشد در ادامه هزينه هاي جداسازي به شدت افزايش پيدا خواهد كرد...
جزوه آموزشی راکتورهای شیمیایی، مشتمل بر 3 فصل، 112 صفحه، به زبان فارسی، با فرمت pdf، به ترتیب زیر گردآوری شده است:
فصل 1: واكنش هاي شيميايي
تعريف و انواع واكنش هاي شيميايي
واكنش هاي همگن و ناهمگن
واكنش هاي گرمازا
واكنش هاي گرماگير
سرعت واكنش
عوامل موثر بر واكنش هاي شيميايي
غلظت مواد
دما
كاتاليزور
سموم كاتاليزور
غير فعال شدن كاتاليزورها
كاتاليزورهاي جامد
نمونه هايي از كاربرد كاتاليزور در صنايع پتروشيمي
فصل 2: راكتورهاي شيميايي
مقدمه
راكتورهاي نيمه پيوسته
راكتورهاي Batch
راكتورهاي ناپيوسته ساكن
راكتورهاي ناپيوسته همزندار
راكتورهاي ناپيوسته Tumbling
راكتورهاي پيوسته
راكتورهاي CSTR
ساختمان داخلي و اجزاء راكتور CSTR
انواع Impeller
بفل
Draft tube
راكتورهاي لوله اي
مشخصات كلي
ميكسرهاي استاتيك
گزينش پذيري (Selectivity)
مقايسه راكتورهاي Mixed ، Batch و Plug
مقايسه راكتور Mixed و Plug واکنش های درجه اول و دوم
مقايسه عمومي بصورت ترسيمي
سيستم هاي متشكل از چند رآكتور
اتصال رآكتورهاي Plug بصورت سری یا موازی
رآكتورهاي Mixed هم حجم در اتصال سري
انواع متفاوت راكتورها با اتصال سري
جريان برگشتي (Recycle)
راكتورهاي بستر ثابت (Fixed Bed Reactor)
مشخصات كلي
بسترهاي ثابت يگانه (Single Fixed Bed)
بسترهاي ثابت چندگانه (Multiple Bed)
توزيع كننده هاي ورودي
سيستم توزيع و جمع آوري كننده
نگهدارنده هاي كاتاليست
سبدهاي زيرين نگهدارنده كاتاليست
راكتورهاي بستر سيال (Fluidized Bed Reactor)
مشخصات كلي
مزاياي راكتور بستر سيال براي عمليات صنعتي
معايب راكتور بستر سيال براي عمليات صنعتي
انواع توزيع كننده (Distributor)
فصل 3: نرم افزارهايي براي محاسبه شرايط راكتور
مقدمه
Reforme
HLST and HLST-dry
Methanator and Methanator-dry
Convertor
Synthetic
جهت دانلود جزوه آموزشی راکتورهای شیمیایی، به لینک زیر مراجعه نمایید: